रेशम अनुराग (युएई)
“जीवन एक यात्रा हो, गन्तव्य होइन।” – राल्फ वाल्डो इमर्सनको
यो भनाइले जीवनको गहिरो सत्य उजागर गर्छ। जन्मदेखि मृत्युबीच हामीले पाउने अनुभवहरू नै जीवनको वास्तविक सम्पत्ति हुन्। मान्छे स्थिर हुँदैन, ऊ निरन्तर यात्रामा हुन्छ। यही यात्रा कहिले सुन्दर बगैंचाजस्तो हुन्छ, कहिले कठोर पहाड चढेजस्तो, तर दुवै अवस्थामा अनुभवले नै जीवनलाई अर्थ दिन्छ।
यात्रा: संघर्ष र सम्भावनाको संगम
हामी सबै यात्रु हौं। बाटोमा कहिले सफलता भेटिन्छ, कहिले असफलताको कडुवोपन। तर यी दुबै यात्राका अनिवार्य मोड हुन्।
“दुख जीवनको सत्य हो, तर दुखलाई बुझ्ने बाटो नै मुक्ति हो।” – गौतम बुद्ध
यात्रामा भोगिएको पीडाले धैर्य दिन्छ, संघर्षले सम्भावना देखाउँछ, र सफलता क्षणिक खुसी भए पनि असफलता दीर्घकालीन शिक्षा बनिदिन्छ।
अनुभव: जीवनको अमूल्य सम्पत्ति
असफलता नआउन्जेल सफलता मीठो लाग्दैन। आँसु नझरेसम्म हाँसोको मूल्य बुझिँदैन।
गाउँका बुढाबाजेले भन्नुहुन्थ्यो,
“माछा नदीको गहिराइमा पौडिँदै ठूलो हुन्छ, मानिस दुःख–सुखको गहिराइमा पौडिँदै परिपक्व हुन्छ।”
यही सत्य हो—अनुभव नै जीवनको सबैभन्दा ठूलो सम्पत्ति हो। धन, पद, कीर्ति क्षणिक हुन्; तर अनुभव जीवनभर साथ दिने अमूल्य धरोहर हो।
भेटघाट र सम्बन्ध
जीवनमा भेटिने मानिसहरू नै हाम्रो यात्रा सम्पन्न गराउने शिक्षक हुन्। कसैले हात थामेर अघि बढाउँछन्, कसैले आलोचना गरेर सुधार गर्छन्। अपरिचित यात्रुहरूको क्षणिक भेटले पनि जीवनलाई नयाँ दिशा दिन सक्छ।
“हरेक व्यक्तिले मलाई केही न केही सिकायो, त्यसैले म सबैलाई मेरो गुरु मान्छु।” – महात्मा गान्धी
यसरी प्रत्येक भेटघाट अनुभवको ढुकुटी हो।
आत्म–अन्वेषण: यात्राको गहिरो आयाम
बाहिरी संसार जित्न सजिलो छ, तर आफ्नै भित्रको संसार जित्न कठिन। अहंकारलाई चिर्ने, ईर्ष्या र द्वेषलाई जित्ने, क्षमालाई अँगाल्ने र करुणालाई बोकेर अघि बढ्ने मानिस नै साँचो यात्रु हो।
“मानिसले आफैलाई जितेपछि मात्र संसार जित्छ।” – रविन्द्रनाथ टागोर
यही कारण आत्म–अन्वेषण जीवनको सर्वोच्च अनुभव हो।
निष्कर्ष: गन्तव्य होइन, यात्रा नै जीवन
जीवनको अन्तिम गन्तव्य एक दिन अवश्य पुगिन्छ। तर त्यस भन्दा ठूलो मूल्य बाटोमै छ—अनुभवहरूको बटुलाइमा।
“जीवनको मूल्य गन्तव्यमा होइन, बाटोमा बटुलेका अनुभवमा छ।” – अज्ञात
त्यसैले—
म यात्रि हुँ, र मेरो जीवन अनुभव हो।
गन्तव्य भन्दा ठूलो यात्रा हो, र अनुभव भन्दा अमूल्य सम्पत्ति केही छैन।
(लेखक-जुम्ला दर्पणका प्रकाशक हुनुहुन्छ )
जुम्ला दर्पण । ५ भाद्र २०८२, बिहीबार २०:२२